Belçika'da “İşsizlik, Sağlık, Emeklilik: 2026’da Sistem Değişiyor”

Belçika’da federal hükümet, devamsızlığı azaltmak ve daha fazla kişiyi iş gücüne geri kazandırmak amacıyla 1 Ocak 2026’dan itibaren işsizlik, sağlık ve emeklilik alanlarında kapsamlı reformları hayata geçiriyor. Yeni düzenlemeler özellikle uzun süreli hastalık (Mutuel) izni, işsizlik (chomage) ödenekleri ve emeklilik (pansion) sistemini yakından ilgilendiriyor.

Uzun süreli hastalık izninde “işe dönüş” daha erken başlayacak

Uzun süreli hastalık izninde olan çalışanların işe geri dönmesini hedefleyen politikanın üçüncü aşaması yürürlüğe giriyor. Buna göre çalışanlar, doktorlar, karşılıklı sigorta şirketleri ve işverenler daha fazla sorumluluk üstlenecek.

İş göremezlik süresinin ilk 6 ayı içinde, çalışanın belirli bir iş kapasitesi varsa, yeniden işe entegrasyon süreci başlatılacak. Çalışanlar işyeri hekimi veya önleme danışmanına yönlendirilecek ve “iş kapasitesine” göre sınıflandırılacak.

Altı aydan uzun süren kesintisiz iş göremezlik halinde ise, tıbbi mücbir sebep varsa iş sözleşmesi feshedilebilecek. Bu süre daha önce dokuz aydı.

Rapor almadan hastalık izni 2 güne düşüyor

1 Ocak 2026’dan itibaren, hem özel hem de kamu sektöründe, sağlık raporu olmadan alınabilecek hastalık izni 3 günden 2 güne indirilecek. Bu iki gün arka arkaya  kullanılamayacak.

Hükümet bu adımı, son yıllarda artan kısa süreli devamsızlıkları azaltmak için atıyor.

İşsizlik ödeneklerinde kademeli sona erme

İşsizlik ödeneklerine ilişkin reform fiilen 1 Mart 2026’da uygulanacak. Ancak geçiş süreci 1 Ocak 2026’da başlıyor.

Kariyeri boyunca 20 yıl tam zamanlı işsizlik hakkı biriktirenler için ilk dalga devreye giriyor.

8–20 yıl arası birikimi olanlar 1 Mart 2026’da,

8 yıldan az birikimi olanlar ise 1 Nisan 2026’da işsizlik ödeneğini kaybedecek.

Bu kademeli sistem 1 Temmuz 2027’ye kadar sürecek ve toplamda yaklaşık 103.000 kişi etkilenecek.

Bazı istisnalar da var: İşgücü açığı olan mesleklerde eğitim görenler ile en az 30 yıllık kariyeri olan 55 yaş üstü kişiler belirli koşullarla korunacak.

Yeni emeklilik ikramiyesi ve erken emeklilik cezası

Henüz yasalaşmamış olsa da yeni emeklilik ikramiyesi sistemi 1 Ocak’tan itibaren geriye dönük olarak uygulanacak. Yasal emeklilik yaşından sonra çalışmaya devam edenler, doğum yıllarına göre %2 ila %5 arasında değişen bir ikramiye alabilecek.

Öte yandan, yeni şartları karşılamadan erken emekli olanlar için emeklilik cezası 2027’den itibaren uygulanacak